Usai pulang ke Lembah Klang, saya sempat hadir ke satu dua diskusi, salah satunya anjuran Kelas Pencerahan yang menjemput Prof. Shaharir Mohd Zain menghuraikan ucapan balas penerimaan Profesor Emeritusnya (boleh dibaca di RoketKini).
Tajuk yang dicadangkan Prof. untuk malam itu berkisar Kebudayaan dalam Ilmu. Seperti kebanyakan penyampai, beliau terlebih dahulu ‘membersihkan’ kefahaman kepada makna kebudayaan yang telah disempitkan kepada aspek keseniaan semata-mata. Tidak sah sekiranya tidak menyentuh tokoh ilmuwan, Prof. Syed Muhammad Naquib Al-Attas yang telah menghuraikan konsep kebudayaan dalam syarahan perdananya yang bertajuk Islam dalam Sejarah dan Kebudayaan Melayu.
Menurutnya, kayu ukur tertinggi kebudayaan boleh dinilai berdasarkan tiga aspek iaitu bahasa, agama dan ideologi, serta ilmu. Walaupun kata ‘budaya’ ini baru sahaja muncul dalam bahasa kita, ia telah wujud dalam konsep ‘budi’ (kata yang tercantum dalam budaya tadi) yang berakar daripada tamadun Hindu-Buddha. Daripada penelitian beliau terhadap peribahasa Melayu yang mempunyai kata ‘budi’, lebih separuh daripadanya merujuk kepada ilmu.
(more…)